In gesprek met Harry van den Ham
Vraag en antwoord gesprek door de website Voetbal Centraal met Harry van den Ham.
FC Dordrecht heerst dit seizoen in de Jupiler League. De Dordtenaren staan met 41 punten uit achttien duels bovenaan. Trainer Harry van den Ham ligt mede aan de basis van dat succes. De nuchtere oefenmeester in gesprek met Voetbal Centraal: “Wij willen herkenbaar en aanvallend voetballen.”
Wat moet het fijn zijn om op dit moment trainer te zijn bij FC Dordrecht.
Van den Ham: “Het is uberhaupt leuk om trainer te zijn en vooral om met spelers te werken. De wedstrijden vind ik eigenlijk maar niks. Dan heb je geen invloed meer. Ik ben een trainer die wel invloed wil blijven uitoefenen. Dat betekent dat je alleen kunt wisselen, of in de rust of vanaf de kant iets kunt aangeven. Maar het leukste is natuurlijk om op het veld met die gasten aan de gang te gaan en te proberen ze beter te maken.”
FC Dordrecht heeft 41 punten uit achttien duels en maar liefst zeven punten voorsprong op nummer twee Sparta Rotterdam. Je hebt lang volgehouden dat jullie geen titelkandidaat zijn. Heb je de spelersgroep vooraf onderschat?
Van den Ham: “Nee, je moet het in samenhang met de voorgeschiedenis zien. We zijn in de voorbereiding begonnen met een selectie van 24 man, van wie veertien man uit de jeugdopleiding. Het was duidelijk dat dat niet goed genoeg was. Toen hebben we de spelersgroep heel snel teruggebracht tot elf, twaalf man, wat eigenlijk helemaal niet kan in de voorbereiding. Vervolgens moesten er nog spelers gehaald worden. Het heeft dus even geduurd voordat onze selectie op peil was. En dan begint het pas, want dan moet je nog gaan werken aan de speelwijze. Wij zijn in feite dus pas begonnen toen de competitie al begon. Ik zag toen wel dat er veel kwaliteit in de spelersgroep zat, maar dan kun je niet roepen dat je titelkandidaat bent. Gaandeweg gingen we steeds beter spelen en kwam er meer duidelijkheid in de speelwijze. Als je na achttien duels met zeven punten verschil bovenaan staat, kun je niet meer zeggen dat we niet meedoen.”
Als je met elf, twaalf man aan de voorbereiding begint, dan kun je daar een uitdaging in zien of denken: dit wordt niks. Hoe keek jij daar tegenaan?
Van den Ham: “Ik stond er met gemengde gevoelens in. We hebben bij FC Dordrecht weinig geld, dus moeten creatief zijn. De speelwijze en de stand op de ranglijst hebben daar natuurlijk wel aan bijgedragen. Neem nu Matthew Steenvoorden (gehuurd van Feyenoord, red.). Wij hebben in de voorbereiding tegen Feyenoord gespeeld. Onze manier van spelen sprak Steenvoorden heel erg aan, waardoor hij maar één ding wilde: naar Dordrecht komen.”
Hoe groot is jouw rol in het versterken van de selectie geweest?
Van den Ham: “Niet zo groot. Ik gaf Marco (technisch directeur Boogers, red.) toen aan dat ik er graag nog wat spelers bij wilde hebben. Hij zorgde er voor dat die spelers kwamen. Dan belde hij op: ‘Wat denk je van Genaro Snijders?’ Als ik hem daarop vroeg of we die konden halen, antwoordde hij: ‘Daar ga ik alles aan doen.’ Een dag later had hij het dan voor elkaar. Hoe Marco het doet, doet hij het. Maar hij krijgt het voor elkaar. Zo ging dat ook met Toni Varela.”
Dordrecht speelt nu met veel druk naar voren en vaak één-op-één in de verdediging en op het middelveld. Wordt het niet lastig als tegenstanders daar rekening mee gaan houden?
Van den Ham: “Tot nu toe zetten tegenstanders niks tegenover onze speelwijze. We hebben inmiddels achttien duels achter de rug en er is geen enkele club geweest die één-op-één tegen ons durfde te spelen. Deden ze dat maar, want ik heb het antwoord dan al klaar en zou dan wel eens willen zien wat er gebeurt. Wij zijn het immers gewend om in alle linies één-op-één door te dekken.”
Is deze gedurfde strategie van jou afkomstig?
Van den Ham: “Marco Boogers en ik zijn met elkaar gaan zitten met de vraag hoe we willen spelen. We willen herkenbaar en aanvallend voetballen. ‘Herkenbaar’ betekent, conform de Hollandse school, met drie spitsen spelen en’aanvallend voetbal’ houdt voetbal op de helft van de tegenstander in. Dat zijn we verder gaan invullen en zo zijn we tot het huidige concept gekomen. Waar we bovendien op hameren, is dat alles honderd procent moet zijn: de voorbereiding in aanloop naar de wedstrijd toe, de trainingsintensiteit, de wedstrijden die je speelt, de omschakeling. Dat geldt voor iedereen. Doe je 99 procent, dan ben je gezien.”
Je kunt maar elf spelers opstellen. Hoe houd je die andere veertien tevreden?
Van den Ham: “Wil je kampioen worden, heb je een brede selectie nodig. Er kunnen er maar elf spelen. Dat betekent dus dat er zeven op de bank zitten en dat de rest op de tribune zit. Dan is het belangrijk hoe een speler daarmee omgaat. Dat is heel simpel. Zelfs lichaamstaal is voor mij genoeg. Ik accepteer het niet als iemand zich al aan de hand van lichaamstaal ontevreden toont. Als iemand niet honderd procent geeft, is het voor mij klaar. Daar ben ik rucksichtslos in. Als iemand gaat mokken, stuur ik hem weg. Wie het ook is. Ik kan niet accepteren dat een individu het groepsproces gaat ondermijnen.”
Jullie presteren nu uitstekend. Dat wekt interesse van andere ploegen. Gaan er nog spelers weg in de winterstop?
Van den Ham: “Marco Boogers verwacht dat er niemand vertrekt. Ikzelf heb mijn twijfels, maar we zullen het zien. Als er een bod van vijf ton komt op Lima, zijn we gek als we dat niet doen. Het zou wel jammer zijn als er spelers weggaan, al zal me dan niet verbazen. Als ik een eredivisieploeg zou trainen, zou ik Jeffry Fortes halen. Die heeft veel potentie. Eerlijk gezegd ben ik er ook niet zo mee bezig. Ik ben meer bezig met de volgende tegenstander. Wij focussen ons per wedstrijd. We hebben het nu niet over de komende wedstrijden tegen De Graafschap of Jong PSV, maar alleen maar over de tegenstander van aanstaande zondag, FC Volendam.”
Jullie zijn met kop en schouders lijstaanvoerder van de Jupiler League. Wat is er mogelijk?
Van den Ham: “Wij gaan gewoon door. Tot aan de winterstop moeten we deze marge in ieder geval houden. We moeten dus gewoon blijven winnen. We krijgen De Graafschap nog thuis en hebben nog drie uitwedstrijden. De tweede seizoenshelft krijgen we nog vijf uitwedstrijden en negen thuisduels. Dan moet je de komende vier wedstrijden, waarvan dus drie ‘uit’, wel winnen.”
Voordat je hoofdtrainer werd bij Dordt ben je onder meer assistent-trainer bij RKC Waalwijk en FC Utrecht en hoofdtrainer bij Telstar geweest. Misschien word je volgend seizoen wel hoofdtrainer van een andere club. Je bent nu 59 jaar. Heb je nog ambities?
Van den Ham: “Dick Advocaat, een oude voetbalvriend van me, is weer begonnen als trainer. Daarvoor was ik in Nederland de oudste trainer in het betaald voetbal. Ik ben 59 jaar, maar voel me absoluut niet zo en vind het hartstikke leuk om trainer te zijn. Hoewel ik niet meer per se de ambitie heb om trainer te zijn van een club uit de Eredivisie. Ik wil het gewoon naar mijn zin hebben.”
Stel dat Ronald Koeman vertrekt bij Feyenoord, dan zoeken ze in Rotterdam-Zuid nog een trainer!
Van den Ham: “Laat ze maar komen. Martin van Geel (technisch directeur van Feyenoord, red.) kent me, dus waarom niet? Als ze bij Feyenoord met me willen praten, dan mogen ze morgen bellen. Ik vind dat een prachtige club. Als Feyenoord het aandurft, durf ik het ook aan.”
Tekst: Michael Dreessen en Maarten de Jong / www.voetbalcentraal.nl